Miskleunvergoeding voor slecht ontwerp

Eerder deze week was ik op bezoek in een printshop. Je kent dat wel… foldertjes op kleine oplagen, posters voor binnen, banners voor buiten en T-shirts met foto’s van poezen op (en dan bedoel ik wel degelijk de diertjes, grapjas). Ik kwam er goedgezind toe en vertrok er met een enigszins bezwaard gemoed. En dit is waarom.

Vijf minuten werk

Ik ben van nature optimist. Tikje naïef zelf. Altijd op zoek naar de best mogelijke oplossing voor een grafische uitdaging. En ja, in die ijver verlies ook ik wel eens mijn uurregistratie uit het oog. Of ik denk ‘Och het is maar vijf minuten werk. Ik doe dat zo wel.’ Iedereen die gepassioneerd met het vak bezig is, herkent dat wel. Ondertussen heb ik mijn les geleerd en mezelf en mijn medewerkers de discipline bijgebracht om voor elke klantvraag de timer onverbiddelijk te hanteren. Of we achteraf al die uren effectief in rekening brengen, is nog een andere vraag. Maar goed, we hebben dan tenminste een idee van onze prestaties voor een bepaalde opdracht.

Affiches voor de Chiro

Mijn ontsteltenis was dan ook groot toen ik van de zaakvoerder van de printshop te horen kreeg, dat aanpassingen aan een opmaak ‘eigenlijk niet’ (versta: zo goed als nooit) in rekening werden gebracht. Het doorslaggevend argument: ‘De klant wil daar niet voor betalen’. Meteen popt de voor de hand liggende repliek in mijn hoofd op: ‘Tja, dan werk je misschien voor de verkeerde klanten.’ Maar wat als je publiek nu eenmaal bestaat uit particulieren, verenigingen, scholen en de goed betalende, maar druk geprospecteerde bedrijfsklanten niet binnen je bereik liggen? Heeft de pensenkermis van de lokale Chiro geen recht op een mooie affiche? Natuurlijk wel. Wil de lokale Chiro daar ook het equivalent van een paar uur werk voor betalen? Hoegenaamd niet. En daar wringt het schoentje.

Kelderende prijzen

Betalen voor drukwerk, ligt over het algemeen wat makkelijker. Het is immers een fysiek product. Het is tastbaar. Je kan het inpakken en er een prijs voor vragen. Al moet gezegd dat er met die prijzen ook wel wat aan de hand is nu je on line voor een appel en een ei visitekaartjes, flyers en god-weet-wat-nog-allemaal kan laten drukken. De prijzen zijn zelf in die mate gekelderd dat de prijs voor opmaak, het resultaat van duur betaalde arbeid, de prijs voor druk ver overschrijdt. Concreet betekent dit dat je voor de opmaak van de affiche voor de Chiro een paar honderd euro zou moeten tellen om ze vervolgens voor een fractie van die prijs te drukken.

Bezoekje aan de printshop

Als grafische professionals weten we natuurlijk dat een mooi ontworpen affiche zichzelf ruimschoots terug verdient door een hogere opkomst voor de genoemde pensenkermis. Maar het zal je niet verbazen dat menig klant dit eerder vanuit een kostengeïnspireerd standpunt bekijkt. En zijn oordeel is bikkelhard: ‘Als die opmaak een veelvoud is van mijn eigenlijke productiekost… Nou, dan prutsen we zelf wel iets in mekaar of, beter nog, we vragen het aan de gepensioneerde buurman want die heeft Photoshop op zijn PC-tje staan en tijd teveel’. En dan komt die klant je zaak binnen wandelen met een gigantische PSD-file op zijn USB-stick van zijn in Photoshop opgemaakte A3-affiche. Een grafisch gedrocht, gegarandeerd zonder afloop en met een hele winkel ontbrekende fonts… Of dit snel even op 400 ex. kan geprint worden? Wel… en dat mag je gerust weten, dan bloedt mijn hart. Want dit kon zoveel beter zijn. Zelfs met een minimale tijdsinvestering zou dit oneindig veel beter geweest zijn. Maar nee, omwille van die ongezonde drang naar de laagste prijs, rollen er ietwat later 400 ronduit verschrikkelijke affiches uit de printer. Voor niks opgemaakt en voor twee keer niks afgedrukt. Het resultaat? Een miskleun van formaat en mogelijk heel wat onverkochte pensen.