Tijdens de afgelopen ATypI conference in Warschau werd met OpenType Font Variations een nieuw fontformaat geïntroduceerd. In dit flexibele formaat, gemeenschappelijk ontwikkeld door Apple, Google, Microsoft en Adobe, transformeert een lettertype dynamisch van Ultra Wide Bold tot Extra Narrow Thin. Klinkt alvast veelbelovend.
Terug van weggeweest
Lettervormen die schalen van ’thin’ naar ‘black’ of van ‘narrow’ naar ‘wide’… het doet wat denken aan Multiple Master fonts. MM fonts werden in de jaren ’90 geïntroduceerd door Adobe, maar de technologie werd nooit een standaard en met de komst van het OpenType formaat verdwenen de MM fonts zelf helemaal naar de achtergrond. Met de introductie van OpenType Font Variations is het idee van variabele lettertypes echter helemaal terug.
OpenType 1.8
OpenType Font Variations, onderdeel van de OpenType 1.8 update, hebben de ambitie om voor digital type design te zijn, wat responsive design is voor het web. Deze ambitieuze doelstelling verklaart ook de broederlijke inzet van grote jongens als Microsoft en Adobe om deze technologie uit te diepen en klaar te stomen voor gebruik. Als het over de ontwikkeling van fonttechnologie gaat, heb ik het vroeger ook wel anders geweten.
Teveel gewicht
Maar wat is nu eigenlijk het probleem? Zoals we allemaal weten bestaat een lettertype als Helvetica Neue uit een hele familie aan gewichten (regular, italic, bold, wide, narrow…). Het gebruik van verschillende gewichten binnen eenzelfde lettertype zorgt voor een rijker tekstbeeld en laat je toe een tekst visueel te structureren. Elk van die gewichten heeft echter zijn eigen bestandje. Voor print designers maakt dit weinig of niets uit. Bij het ontwerp van apps of websites daarentegen vertraagt het gebruik van veel fontgewichten de laadtijd en zorgt dit voor grotere bestanden.
In het geval van OpenType Font Variations is het niet langer nodig om al die afzonderlijke fontbestanden te uploaden. Eén bestand waarin alle instructies vervat zitten, volstaat om het lettertype correct (= zoals de ontwerper het bedoeld heeft) weer te geven op gelijk welk platform of device. De technologie achter Font Variations is uitermate krachtig en gaat veel verder dan het schalen van ‘light’ naar ‘bold’. Zo is het perfect denkbaar dat een lettertype een speciale karakterset bevat voor een optimale weergave in heel kleine corpsen op bijvoorbeeld het scherm van een Apple Watch. Met deze technologie moet het mogelijk zijn om de karakters dynamisch te schalen, rekening houdend met deze set van specifieke instructies. Dat ‘schalen’ gebeurt trouwens niet zomaar. In OpenType Font Variations kan het basis ontwerp van het lettertype aangepast worden over 64.000 verschillende assen.
De OpenType Font Variations technologie is nog in volle ontwikkeling en de implementatie van ervan in InDesign of Photoshop is nog niet voor morgen. Voor wie wat tijd over heeft: hierbij de video van de aankondiging tijdens de ATypI conference.