Zwart is niet zomaar zwart. Dat weten grafici als geen ander. Maar zelfs het perfect samengestelde ‘rich black’ is niet écht zwart. Maak kennis met Vantablack en super-dark nano-black in de strijd om het  zwartste zwart op aarde.

Rich black

100% standaard offset zwart is maar een grijzig afkooksel van het veel diepere effect dat je kan bereiken met een voller, warmer (of net kouder) ‘rich black’. Iedere ontwerper heeft zo zijn eigen receptje voor dat perfecte, diepe zwart. Je kan immers niet zomaar vlakken met 100% van elke proceskleur volkladden. Dat zou resulteren in een dekking van 400% wat voor je drukker gegarandeerd voldoende reden is om je te verslijten voor grafisch onbenul. Nee, nee… je moet streven naar de perfecte balans tussen zwart, cyaan, magenta en,  in mindere mate, geel om, afhankelijk van de papierkwaliteit,  uit te komen bij een totale inktbezetting tussen de 280% en 320%.

De strijd om het zwartste zwart

Maar goed, zelfs met de perfecte mix kom je niet in de buurt van bijvoorbeeld Vantablack. Dit ultieme zwart werd ontwikkeld door Surrey NanoSystems in 2014 en absorbeert zo’n 99,965% van alle licht. Zelfs wanneer je Vantablack aanbrengt op een glanzend oppervlak zoals aluminiumfolie, creëer je alsnog een bodemloze leegte. Het is alsof je in het diepste niets staart en elke notitie van vorm en kleur verdwijnt. Spooky.

Hoe het werkt? Ik doe een poging. Vantablack is opgebouwd uit talloze koolstofnanobuisjes. Wanneer licht op een dergelijk super-zwart valt, weerkaast het niet maar zit het als het ware gevangen en wordt het voortdurend heen en weer gekaatst tussen de buisjes alvorens om te zetten in warmte.

super-dark nano-black

Je hoeft echter niet meteen in je Pantone waaier op zoek te gaan naar Vantablack. Blijkbaar zijn de exclusieve gebruiksrechten voor deze ‘kleur’ opgeëist én toegekend aan de Brits-Indiase kunstenaar Sir Anish Kapoor. Tot groot ongenoegen van menig ander kunstenaar. Maar niet getreurd, want Vantablack is niet het enige super-zwart. De Belgische kunstenaar en wetenschapper Frederik De Wilde beweert in een interview met Dazed dat hij al eerder met een superzwart materiaal op basis van koolstofnanobuisjes op te proppen kwam. Zijn, in samenwerking met de slimme koppen van NASA ontwikkelde, super-dark nano-black zou zelfs nog zwarter zijn dan Vantablack. Zwarter dan zwart, dus. Het is eens iets anders dan witter dan wit 🙂

Frederik De Wilde tijdens een TED talk (26 jun. 2012).